Tổng quan kiến thức về Cruise Control và Adaptive Cruise Control

Cruise Control - một hệ thống điều chỉnh tự động quan trọng trong mỗi chiếc xe ô tô. Nhờ vào hệ thống này, người lái xe sẽ rảnh tay hơn. Đồng thời, Cruise Control giúp tiết kiệm đáng kể nhiên liệu, duy trì tốc độ phù hợp. Bài viết dưới đây, vcomcar sẽ giới thiệu đến bạn ý kiến thức tổng quan về hệ thống Cruise Control và Adaptive Cruise Control.

1. Cruise Control là gì?

Hệ thống Cruise Control giúp quá trình điều khiển phương tiện trên an toàn. Người điều khiển xe sẽ phần nào rảnh tay hơn.

1.1. Khái niệm 

Cruise Control hay Cruise Control System (CCS) được thiết kế như một hệ thống duy trì tốc độ theo thiết lập sẵn. Nhờ vào hệ thống này, người điều khiển xe không nhất thiết phải đạp chân ga.

Ảnh 1: Cruise Control - một hệ thống tự động kiểm soát duy trì tốc độ

Mỗi hệ thống Cruise Control thường cấu thành từ ba thành phần chính. Bao gồm:

Bộ cảm biến tốc độ

Bộ điều khiển

Bộ phận cơ cấu chấp hành

1.2. Cơ chế hoạt động

Ngay khi kích hoạt Cruise Control, bộ phận cảm biến ngay lập tức gửi tín hiệu đến bộ điều khiển. Tiếp theo, bộ điều khiển lại tiến hành truyền lệch tới van chân không, phần van. này sẽ kết nối với bướm ga. Bộ phận van chân không có nhiệm vụ điều khiển độ giãn mở của bướm ga. 

Cơ chế điều khiển trên cho phép duy trì tốc độ theo thiết lập cài đặt sẵn. Người điều khiển xe lúc này hoàn toàn không cần để chân đêm bộ phận chân ga.

Nếu điều khiển xe đường dài trên các quãng đường cao tốc, bạn nên kết quả chế độ Cruise Control. Vì khi đó tốc độ sẽ đi thì ở mức ổn định, đồng thời bạn cũng không cần phải thao tác với bộ phận chân ga như điều khiển xe thủ công.

Như vậy, Cruise Control đã giúp cho người điều khiển xe thoải mái thư giãn hơn. Bên cạnh đó lượng nhiên liệu cũng tiết kiệm đáng kể bởi cơ chế tự động ECU tính lượng nhiên liệu sử dụng phù hợp. Mặt khác, hệ thống này còn giúp người điều khiển phương tiện kiểm soát tốt tốc độ. Từ đó hạn chế tình trạng bị xử phạt do vượt quá tốc độ.

Xem thêm:

Các biểu tượng báo lỗi trên xe ô tô.

Sách hướng dẫn sử dụng xe ô tô: Tài liệu quan trọng cần đọc

2. Adaptive Cruise Control là gì?

So với Cruise Control, Adaptive Cruise Control hoạt động có phần linh hoạt hơn, ứng dụng phổ biến trên các dòng xe cao cấp.

2.1. Khái niệm 

Adaptive Cruise Control (ACC) chính là một hệ thống kiểm soát hành trình chủ động. Hệ thống này có nhiệm vụ điều chỉnh tốc độ nhằm duy trì khoảng cách an toàn với những phương tiện đi trước.

Adaptive Cruise Control gồm các bộ phận chính như cảm biến khoảng cách (radar hoặc camera hành trình ô tô), bộ điều khiển trung tâm (CCM), cảm biến tốc độ,...

2.2. Cơ chế hoạt động

Adaptive Cruise Control có thể xem như phiên bản nâng cấp của hệ thống điều chỉnh Cruise Control. Đối với hệ thống Cruise Control, phương tiện chỉ di chuyển theo tốc độ cài đặt từ trước. Trường hợp xe đi phía trước giảm tốc độ đột ngột, người điều khiển xe vẫn phải can thiệp thủ công.

Ảnh 2: Adaptive Cruise Control - duy trì khoảng cách phù hợp với xe đi trước 

Tuy nhiên với hệ thống Adaptive Cruise Control, tốc độ sẽ được điều chỉnh tự động. Nhằm duy trì khoảng cách lý tưởng với xe đi trước, không cần người điều khiển xe can thiệp nếu xe phía trước đột nhiên giảm tốc độ.

Khi kích hoạt chế độ Adaptive Cruise Control, bộ phận cảm biến tốc độ bánh xe ngay lập tức truyền tín hiệu đến trung tâm điều khiển. Tại trung tâm điều khiển, hệ thống sẽ tự động tính khoảng cách và can thiệp vào quá trình điều khiển tốc độ.

Cơ chế tăng / giảm tốc độ thực hiện thông qua việc đồng bộ với bướm ga. Trường hợp tốc độ giảm theo điều chỉnh từ bướm cao nhưng chưa đảm bảo an toàn thì bộ điều khiển lại khởi động hệ thống điều chỉnh khoảng cách.

Adaptive Cruise Control xếp vào tính năng cao cấp. Chính vì vậy, nó chủ yếu được tích hợp trên một số dòng xe sang. Mới đây một vài dòng xe thuộc phân khúc phổ thông cũng bắt đầu tích hợp thêm chức năng này.

3. Hướng dẫn sử dụng Cruise Control / Adaptive Cruise Control 

Nhìn chung cách sử dụng tính năng Cruise Control và Adaptive Cruise Control gần tương tự nhau. Chỉ có điều Adaptive Cruise Control sẽ thêm phần cài đặt khoảng cách với xe đi trước. Theo đó, người dùng cần thiết lập khoảng cách tối thiểu với xe phía trước.

3.1. Xác định vị trí nút

Ảnh 3: Vị trí nút Cruise Control

Tùy vào từng hãng sản xuất, vị trí nút Cruise Control / Adaptive Cruise Control trường khác biệt đôi chút. Tuy vậy theo quan sát trong thực tế thì phần lớn hệ thống điều khiển sẽ bố trí thị trên vô lăng hoặc ngay trên bảng taplo.

3.2. Ký hiệu cần nắm trên nút điều khiển Cruise Control

Hệ thống nút điều khiển Cruise Control / Adaptive Cruise Control, bạn nên ghi nhớ một vài ký hiệu dưới đây.

ON: Kích hoạt chế độ Cruise Control

OFF: Tắt chế độ Cruise Control

SET: Thiết lập hay cài đặt chế độ

SET+/SET-: Tăng hoặc giảm tốc độ vượt cài đặt

RES: Khởi động sau khi tạm dừng

Cancel: Chế độ tạm dừng 

3.3. Chi tiết cách sử dụng

Ảnh 4: Thao tác trên bảng điều khiển 

Cách sử dụng tính năng Cruise Control không hề khó. Về cơ bản, bạn chỉ cần ghi nhớ chức năng của từng nút bấm trên bảng điều khiển.

Kích hoạt chế độ Cruise Control: Bấm nút ON để khởi động chế độ. Khi chế độ này được kích hoạt, đèn báo Cruise Control cũng đồng thời hiển thị.

Thiết lập tốc độ: Ngay khi vào chế độ Cruise Control, bạn hãy điều chỉnh tăng hoặc giảm tốc độ và bấm SET. Sau đó, hệ thống sẽ tự động lưu lại và duy trì tốc độ theo thiết lập cài đặt. Lúc này, người điều khiển phương tiện có thể bỏ chân khỏi vị trí chân ga.

Tăng hoặc giảm tốc độ: Bằng việc bấm SET+/SET-, bạn đã tăng hoặc giảm tốc độ. Mỗi lần bấm như vậy tương ứng với mức điều chỉnh 5km / h.

Tạm dừng chế độ Cruise Control: Nếu muốn tạm dừng chế độ Cruise Control, bạn có thể đạp phanh hoặc đạp côn tùy theo thiết kế xe. Ngoài ra, bấm nút Cancel trên bảng điều khiển cũng là một cách để tạm dừng Cruise Control.

Kích hoạt lại sau khi đã tạm dừng: Bạn chỉ việc bấm RES khởi động lại chế độ sau khi đã tạm dừng.

Tắt chế độ Cruise Control: Bấm nút OFF.

​Xem thêm:

Các hệ thống công nghệ an toàn trên ô tô phổ biến hiện nay

4. Lưu ý trong quá trình sử dụng Cruise Control / Adaptive Cruise Control

Bạn cần lưu ý rằng, hệ thống tự động điều chỉnh Cruise Control hoặc Adaptive Cruise Control sẽ chỉ tích hợp tốc độ tối thiểu trong khoảng từ 45 đến 50 km / h.

Ảnh 5: Người lái xe vẫn cần chú ý quan sát ngay cả khi sử dụng Cruise Control

Mặc dù không cần điều chỉnh trực tiếp qua bàn đạp chân ga nhưng bạn vẫn nên sẵn sàng để chân tại vị trí bàn đạp này. Nhằm sẵn sàng xử lý tình huống nếu hệ thống không hoạt động theo cài đặt.

Trường hợp di chuyển trong điều kiện thời tiết khâu thuận lợi, đường trơn trượt, bạn không nên sử dụng Cruise Control. Vì nếu phanh gấp, phương tiện rất dễ bị trượt, mất kiểm soát.

Đối với phương tiện tích hợp Adaptive Cruise Control, mặc dù đã tự động duy trì khoảng cách phù hợp với xe phía trước. Thế nhưng người điều khiển xe vẫn cần chú ý quan sát, để xử lý tình huống bất ngờ có thể gặp phải trong quãng đường di chuyển.

5. Vì sao Cruise Control lại bị lỗi không hoạt động?

Trong một vài trường hợp, Cruise Control có thể không hoạt động bình thường. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến trục trặc này. Chẳng hạn như:

Lỗi từ bộ phận cảm biến: CCM thường nhận tín hiệu từ hộp số hoặc ECM. Trường hợp không nhận được tín hiệu đồng nghĩa hệ thống Cruise Control đã bị vô hiệu hóa.

Lỗi từ hệ thống điện: Điện áp không ổn định, đường dây dẫn điện bị trục trặc,.. Khiến Cruise Control không thể hoạt động bình thường.

Lỗi rò rỉ chân không: Nhiều xe đời cũ không được hỗ trợ điều khiển bướm ga khi kết hợp vào hệ thống Cruise Control. Trong tình huống đó, hệ thống điều chỉnh Cruise Control chắc chắn không thể hoạt động nếu phương tiện bị rò rỉ sưng chân không.

Lỗi đèn phanh: Hệ thống Cruise Control dùng tạm dừng nếu người điều khiển phương tiện đạp phanh. Do đó, khi đèn phanh gặp vấn đề thì hệ thống này cũng không thể hoạt động.

Lỗi liên quan đến cầu chì, rơ le: Cầu chì bị đứt hoặc rơ le bị lỗi là một trong những nguyên nhân khiến hệ thống điều khiển Cruise Control không hoạt động.

Lỗi từ cáp xoắn: Phần lớn ô tô hiện giờ điều bố trí công tắc điều khiển tại vị trí vô lăng. Vì thế, nếu cáp xoắn bị lỗi dẫn đến hở mạch sẽ làm gián đoạn quá trình tiếp xúc khiến hệ thống điều chỉnh tốc độ không hoạt động bình thường.

Lỗi công tắc: Công tắc bị mài mòn, tín hiệu không thể cung cấp là một trong các nguyên nhân làm hệ thống Cruise Control không thể khởi động.

Lỗi động cơ: Ở một vài dòng xe, hệ thống Cruise Control thường bị gián đoạn hoạt động nếu động cơ bị lỗi.

6. Kết luận 

Hệ thống Cruise Control giúp xe vận hành an toàn hơn, duy trì tốc độ ổn định, hạn chế tối đa tình trạng vượt khó tốc độ. Nhờ vào hệ thống hệ thống Cruise Control và Adaptive Cruise Control, người điều khiển xe có thể rảnh tay hơn.

Xem thêm:

Tìm hiểu cấu tạo và phân loại hệ thống điện trên xe ô tô